Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği, her yıl dönüşümlü olarak Sürü Sağlığı ve Yönetimi ile Koyun ve Keçilerde Sürü Sağlığı ve Yönetimi Sempozyumlarını düzenlemektedir.
Bu amaçla 27-29 Nisan 2017 tarihinde 3.Koyun ve Keçi Sağlığı ve Yönetimi Kongresinin Bursa’da yapılmasını organize etmiştir. Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneğinin 25-28 Mayıs 2016 tarihinde Antalya’da düzenlediği 4.Sürü Sağlığı ve Yönetimi Kongresinde üzerinde durduğu “Buzağılar Ölmesin” konusunu, tekrar gündemde tutmak üzere bölgesel toplantılar organize etmiştir. İlk olarak 13 Şubat 2016 Salı günü Balıkesir Veteriner Hekimler Odası ile birlikte Balıkesir Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Şehit Ramazan KONUŞ Konferans Salonunda “Buzağı, Kuzu ve Oğlaklar Ölmesin “ konulu Meslekiçi Eğitim Semineri düzenlemiştir. Veteriner Hekimlere yönelik bu eğitim seminerine 65 Veteriner Hekim ile birlikte Balıkesir Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden 60 öğrenci ve 10 öğretim üyesi olmak üzere toplam 135 kişi katılmıştır. Toplantıya ayrıca Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç.Dr. Abdülkadir ORMAN ile Balıkesir Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekan Yardımcısı Yard.Doç.Dr. Mehmet CAN katılmışlardır.
Toplantı Balıkesir Veteriner Hekimler Odası Başkanı Mustafa YETKİN ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Veteriner Hekim Zekeriyya ERDURMUŞ’un açılış konuşması ile başlamıştır. Ardından ilk olarak Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları AD öğretim üyesi ve Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği Başkanı Prof.Dr. Hasan BATMAZ, “Ruminantlarda neonatal ölümlerin önlenmesinde profilaksi ve tedavideki kritik noktalar” konulu sunumunu yapmıştır. Ardından Serbest Çiftlik Veteriner Hekimi ve Danışmanı Dr. Abdurrahman ÖZLÜER tarafından “Buzağılarda pasif transfer yetmezliği, nedenleri, çözümler ve yönetimi” konulu sunumunu gerçekleştirmiştir.
Prof.Dr. Hasan BATMAZ konuşmasının başında buzağı ölümlerinin büyük ekonomik kayıplara yol açtığını; Türkiye’de yılda yaklaşık olarak doğan 5 milyon buzağılarda ölüm oranının %5 azaltılmasıyla her yıl 250.000 buzağının kurtarılacağını, bunların adetinin 2000 TL hesaplanmasıyla 500 milyon TL buzağı değerinin kurtarılabileceğini söyledi. Bu hayvanlar erişkin hale geldiğinde ortalama asgari 4000 TL’den 1 milyar TL’lik ekonomik kazanç olacağı üzerinde durarak; dolayısyla buzağı ölümlerinin önlenmesinin son derece önemli olduğunu vurguladı. Ölümler dışındaki hastalık kayıpları da ayrıca büyük ekonomik kayıplara yol açtığını belirtti.
Büyük bir ilgi ile izlenen toplantıda Prof.Dr. Hasan BATMAZ, ilk önce buzağıların ilk bir ayında ishale neden olan Colibacillosis, Rota ve Coronaviral ishaller ve Cryptosporodiosis üzerinde durmuştur. Ayrıca son yıllarda önemi artan Clostridial enfeksiyonlardan ileri gelen buzağı kayıplarına dikkat çekmiştir. Takiben buzağı ishallerinin tedavisinde uygun antibiyotik ve sıvı-elektrolit verilmesi, buzağıların sık takip edilerek erken ağız yoluyla sıvı-elektrolit verilmesi üzerinde durmuştur. Daha sonra buzağıları hastalıktan koruma için gebe ineklere gebeliğin son iki ayında mutlaka “E.coli, Rota ve Corona virüs” aşılarının yapılması gerektiğini, karma Clostridial aşısı olmayan ineklere de gebeliğin son iki ayında bu aşının ve hatta beraberinde solunum sistemi hastalıklarına karşı aşıların yapılmasına dikkat çekmiştir. Ancak buzağıların korunması için aşının tek başına yeterli olmadığı ve aşılamanın amacına ulaşması için buzağıların doğduktan sonra 2 saat içinde, en geç 4 saatte asgari 2-2.5 lt iyi kaliteli kolostrum alması gerektiği ve ikinci öğünün de mutlaka 12. saatten önce ve mümkünse 6-8.saatlerde ilk sağım kolostrumunun verilmesini gerektiğini üzerinde önemle durarak belirtmiştir. Kolostrumun hastalıkları önleme yanında büyüme üzerine de olumlu etkilerini belirttikten sonra buzağıların doğduktan hemen sonra anasının yanından ayrılarak kuru ve temiz ortamda tutulması gerektiğini belirtmiştir. Bu dönemde bireysel kafeslerinde özellikle kış aylarında sentetik maddeler üzerinde değil, ot ve saman, hatta talaş gibi doğal maddelerin üzerinde yatmasının gerektiğini belirtmiştir. Hayvanların altları kuru tutulmasının önemine değindikten sonra hijyenik koşuların sağlanması için uygun dezenfeksiyon yapılması gerektiği söylemiştir.
Buzağılarda ishallerden sonra ikinci önemli ölüm sebebi pnömoniler olduğundan, pnömonilerin erken belirtisi olarak burun ve gözyaşı akıntısı ile öksüren hayvanların takip edilmesini gerektiğini; solunumlarında düzensizlik varsa hemen tedavi altına alınmalarını belirtti. Yine buzağılarda sütünü yeterince içmeyen veya içme süresi uzayan hayvanların takip edilmesi gerektiğinin üzerinde durdu. Buzağıların solunum yolu hastalıklarına yakalanmaması için yeterli kolostrumu almaları, sütten kesimin uygun yapılmasını ve sütten kesimden önce solunum sistemi hastalıklarına karşı aşılama yapılmasını vurguladı. Buzağılarda ilk 2 aylık dönemde ölüm oranının %5’in, idealinin ise %3’ün altında ve 2-6 aylık dönemde ise ölüm oranının %1’in altında olmasının hedeflenmesini gerektiğini belirtti.
Prof.Dr. Hasan BATMAZ, buzağılardan sonra kuzu ve oğlak ölümlerinin de büyük ekonomik kayıplara neden olduğunu vurguladı. Kuzu ve oğlaklar bireysel barındırılmayıp grup halinde sıkışık ve daha kötü şartlarda barındırıldığından bunlardaki ölümlerin %20’ler dolayında olduğuna dikkat çekti. Yılda yaklaşık 15 milyon doğan kuzularda ölümler %5 azaltılsa 750.00 kuzunun kurtulacağını, bir kuzunu ekonomiye yaklaşık 300 TL değer katacağından 225 milyon TL’lik kazanç olacağını belirtti. Yine kuzulardaki rakamların 1/3’ü kadar da oğlaklar için eklenebileceğini söyledi. Kuzu ve oğlaklarda ilk iki günlük dönemde zayıf doğanların ve hipotermiye bağlı ölümlerin yüksek olduğunu vurguladı. Yine E.coli, rota virüs ishali ve cryptosporodiosis’den ileri gelen ishallerin çok önemli olduğunu; ayrıca kuzu dizanterisi, enterotoksemi ve pasteurella punömonilerinden ölümlerin yüksek olduğunu belirtti. Kuzu ve oğlaklarda bütün dünyada seyreden bu hastalıkların dışında koyun-keçi vebası, şap, mavi dil, çiçek ve ektimadan ileri gelen kayıpların çok önemli olduğunu söyledi. Bu nedenle koyun ve keçilere gebelik döneminde ve kuzulara da ilk bir aydan itibaren aşılamanın yapılmasını ve ağız sütünü almaları gerektiğini vurguladı.
Vet.Hek.Dr. Abdurrahman ÖZLÜER kolostrumun içeriği hakkında ayrıntılı bilgi verdikten sonra, kolostrum kalitesinin en düşük Holştayn ırkı ineklerde olduğunu, doğan buzağının canlı ağırlığına göre kolostrum verilmesi gerektiğini, bu nedenle erkek buzağılara daha fazla kolostrum verilmesi gerektiğini belirtti. Yine doğumdan sonra en geç 2 saatte buzağının ilk kolostrumu alması gerektiğini, güç doğum yapan buzağıların normalden daha az kolostrum emdiklerinden bunların kolostrum almalarına özen gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Kolostrumun yeterince alınıp alınmadığını belirtmek üzere pasif transfer durumunun testlerle değerlendirilmesi gerektiğini ve pasif transfer durumu yeterli olmayanların daha yakın takip edilmesi ve bunların diğerlerine göre daha geç, örneğin 3.ayda sütten kesilmesini önerdi. Sonuna kadar büyük ilgi ile izlenen program, soruların cevaplandırılmasıyla sona erdi.
“Buzağı, kuzu ve oğlakların ölmesin” konulu ikinci Meslekiçi Eğitim Toplantısı 22 Aralık 2016 Perşembe günü Burdur Veteriner Hekimler Odası ile birlikte Burdur Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Konferans Salonunda yapılmıştır. Toplantı öncesi Hayvan Sağlığı Şube Müdürlüğü tarafından yeni yürürlüğe giren Suni Tohumlama Yönetmeliği ve son dönemde uygulanan hayvancılık desteklemeleri konusunda geniş bilgi sunulmuştur. Ardından Burdur Veteriner Hekimler Odası Başkanı Kazım ÜSTÜNER’in yaptığı konuşmadan sonra Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları AD öğretim üyesi ve Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği Başkanı Prof.Dr. Hasan BATMAZ, yine “Buzağı, Kuzu ve Oğlaklarda Ölümlerin Önlenmesinde Koruma ve Tedavideki Kritik Noktalar” konulu aynı sunumunu yapmıştır. Toplantıya yaklaşık 70 Serbest Veteriner Hekim ile birlikte Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdür Vekili Oktay Darcan, Hayvan Sağlığı Şube Müdürü Ahmet Ali TOK, Tarım Kredi Kooperatifi Müdürü Yılmaz, Baydemir, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Kamil Özcan ve Ziraat Odası Başkanı İbrahim Demir ve diğer yetkililer katılmışlardır. Burdur Valisi Şerif Yılmaz ise bir gün önce Suriye’de şehit düşen Burdur’lu Uzman Çavuş Ali Yılmaz’ın tören hazırlıkları nedeni ile toplantıya katılamamıştır. Toplantı ilgi ile izlenen konuşmanın sonunda meslektaşlarımızın sorularının cevaplandırılmasıyla sona ermiştir.
Her iki toplantıya katılan Veteriner Hekimlere Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği ve Veteriner Hekim Oda Başkanlıklarınca hazırlanan katılım sertifikaları verilecektir.
Prof.Dr. Hasan Batmaz
Balıkesir Veteriner Hekimler Odasında düzenlenen Meslekiçi Eğitim Seminerinde Prof.Dr. Hasan Batmaz’ın konuşması
